Gezichtsverlies

Masker uit Borneo

Zeker in Azia­tische lan­den probeert men gezichtsverlies te vermij­den, want gezichtsverlies doet afbreuk aan de eigen sociale positie. Dit blijkt dui­de­lijk uit het volgende voorval uit het volle leven op Borneo.

Uit het volle leven

Mijn buurman was boos, heel erg boos. Als hoofd van de kampong was hij een paar dagen naar de hoofd­plaats van het district geweest om een cursus te volgen. Bij thuis­komst hoorde hij dat tij­dens zijn afwe­zig­heid een Maleise hande­laar de nacht had door­ge­bracht in zijn hut.

In zijn boos­heid raasde en tierde hij tegen zijn vrouw: “ Hoe heb je dit kunnen doen? Onder één dak de nacht door­bren­gen met een vreemde vent! Zo maak je me te schande!” En tegen de rond zijn hut verzamelde dor­pe­lin­gen riep hij met gebalde vuist: “Die hande­laar, dat kost hem zijn kop!”

Het bleef rumoerig in en rond de hut van buurman. Pas diep in de nacht werd het stil. Enige tijd later hoorde ik bij buurman de deur piepend open gaan. Daar stond hij voor zijn hut, in het licht van de volle maan, met in zijn hand een groot, blinkend koppen­snel­lers­zwaard. “Dat kost hem zijn kop,” schreeuwde hij nogmaals.

Overal in de kampong gingen luiken en deuren open. Toen buurman langs de hut van zijn zwa­ger kwam, brulde hij nog lui­der: “Dat kost die smeerlap zijn kop.” Buurman was een klein manneke, zijn zwa­ger een grote, sterke kerel. De zwa­ger kwam naar buiten, rende buurman achterna, pakte hem vast en riep: “Niet doen! Niet doen!” Maar al probeerde zijn zwa­ger hem tegen te hou­den, lang­zaamaan kwam buurman toch vooruit.

Einde­lijk waren ze bij de hut, waarin de hande­laar zich verborgen had. Maar ondertussen was de hande­laar stilletjes door de achterdeur naar buiten geglipt, naar de rivier geslopen en weggevaren in zijn prauw.

Toen buurman de hut binnenstapte en hoorde dat de hande­laar gevlucht was, kon hij geheel naar waar­heid zeggen: “Als mijn zwa­ger me niet had tegenge­hou­den, was ik op tijd geweest en had die schurk nooit kunnen ont­ko­men.” In de loop van zijn leven is buurman deze uit­spraak blijven herhalen. Op die manier leed hij geen gezichtsverlies.

Pater Jan Zwirs