De volgende stap

Stappen naar Stilte

Wat lijkt dat al lang gele­den. Maastricht; heer­lijk zittend in het zonnetje onder de gele parasolletjes buiten op straat. Maastricht, als tussenstop op weg naar het vlieg­veld. We vliegen naar Porto. In Porto blijven we een aantal dagen. Porto; een gewel­dig mooie stad. Einde­lijk komt het ervan. Deze keer gaan we met een kleine groep op pelgrims­tocht naar Santiago. Er zijn altijd meer­dere pelgrimswegen. Deze Caminho Português naar Santiago start vanuit Portugal.

Op de eerste dag van onze pelgrimage is er een plaat­se­lijke, ker­ke­lijke ze­ge­ning gepland. Ik vind het een mooi symbool. Zoiets hoort toch een beetje bij pel­gri­meren. Ik verwachtte een oude man die langs zou komen. Wat een verras­sing: een jonge pastoor. Dat valt ons wel vaker op in Portugal, Italië en Spanje. De katho­lie­ke kerk lééft daar nog.

Ik erger me ‘blauw’. Onder de Mis een hele tijd het geklets van vrouwen. Moet dat nou echt, al dat kletsen? Kan dat niet even wachten tot na de Mis. Ik vind dit weinig respect­vol. Het irritante geklik van de camera’s overstemde het sacrale moment in de kerk. Het maken van de foto’s leek be­lang­rijker dan het moment zelf. Dat toestel, als een blok beton tussen fotografen en bele­ving. In feite stoort het ook een stuk van mijn eigen bele­ving.

Pel­gri­meren staat voor mij­zelf voor beleven. Ik krijg het gevoel dat zoiets lasti­ger is als je in een groep gaat. Ieder met z’n eigen rug­zak, let­ter­lijk en figuur­lijk. Ieder met z’n eigen reden en z’n eigen verhaal. Na de mis krijgen we onze eerste stempel van de pastoor. Tijd om te ver­trek­ken.

Onderweg passeren we regel­ma­tig pelgrims­plekken. Trappen die naar boven lei­den. Dit omhoog gaan is als symbool om je dichter bij de Heer te brengen. Regel­ma­tig kijk ik eens even daarboven. De Heer zag ik er niet, wel veel devotie.

Op de Caminho komen we veel mooie kerken tegen. Uiter­aard bezoeken we die zoveel moge­lijk. Vaak is er ook een pelgrimsstempel te krijgen. Ik zorg er voor regel­ma­tig even alleen te zijn. Want, dat babbelen van onze groep, er lijkt geen eind aan te komen. Welke bordjes er ook staan, het maakt niets uit. Uit­druk­ke­lijke verzoeken om stilte. Ze blijven maar babbelen. Je vraagt je af: Waarom ga je eigen­lijk? Je bent niet verplicht naar binnen te gaan. Is het dan als je gaat zo moei­lijk even stil te zijn? Mensen lijken bang te zijn voor stilte. Bang voor heel even niets. Even bij jezelf. Bidden. Medi­te­ren. Kenne­lijk wor­den mensen er nerveus van, terwijl pel­gri­meren voor een deel ook oefenen is om een stap naar stilte te maken. Gelegen­heid voor introspectie. Soms tijd voor juist helemaal niets.

Al deze kakelende kippen overspoelen de stilte. Horen zij het murmelen van de rivier, daar bene­den? Horen zij het lui­den van een klok? Horen zij op de ach­ter­grond de dieselmotor van een tractor. Ik wacht maar even tot het groepje babbe­laars een stukje ver­der gaat. Als het stil wordt, hoor ik plot­se­ling ook de vogeltjes. Wat een verade­ming. Rust.

Ik krijg wel het gevoel, dat als je je pelgrimage echt als een medi­ta­tie wil lopen, je het best alleen of met z’n tweeën gaat. Ondanks de leuke aspecten die een groep heeft wordt je aan­dacht soms agressief weggezogen naar een gesprek en wegge­trok­ken uit de stilte van het moment. Om te stappen naar stilte moet je volgens mij in je eigen maat en tempo lopen. Laat die babbe­laars af en toe maar passeren en maak je eigen stappen in stilte.

Arnold Spijker

(dit artikel is over­ge­no­men uit het (deel-)pa­ro­chie­blad ‘Angelus’ van april 2019)