Brief van paus Franciscus voor gezinnen

Brief van Zijne Hei­lig­heid Paus Fran­cis­cus aan gehuwde koppels
voor het Jaar van het Amoris Laetitia Gezin 2021-2022

Beste echtparen over de hele wereld!

In dit ‘Amoris Laetitia Family’-jaar schrijf ik om mijn diepe genegen­heid en nabij­heid tot u uit te drukken in deze zeer speciale tijd. Ge­zin­nen zijn altijd in mijn gedachten en gebe­den geweest, maar vooral tij­dens de pandemie, die ie­der­een zwaar op de proef heeft gesteld, vooral de meest kwets­ba­ren onder ons. De hui­dige situatie heeft ervoor gezorgd dat ik elk individu, echtpaar en gezin met nede­rig­heid, genegen­heid en open­heid wil be­ge­lei­den in al die situaties waarin u zich bevindt.

Roeping

Er wordt ons gevraagd om op ons­zelf de roe­ping toe te passen die Abraham van de Heer ont­ving om vanuit zijn land en het huis van zijn vader op weg te gaan naar een vreemd land dat God hem zelf zou tonen (vgl. Gen 12,1). Ook wij hebben onzeker­heid, een­zaam­heid, het verlies van dier­ba­ren mee­ge­maakt; ook wij zijn ge­dwon­gen onze zeker­he­den, onze “comfort­zones”, onze ver­trouwde manier van doen en onze ambities achter ons te laten, en te werken aan het wel­zijn van onze ge­zin­nen en dat van de samen­le­ving als geheel, die mede af­han­ke­lijk zijn van ons en onze acties.

Onze relatie met God vormt ons, begeleidt ons en zendt ons uit als in­di­vi­duen en helpt ons uit­ein­delijk om “ons land te verlaten”, zij het in veel gevallen met een zekere schroom en zelfs angst in het aange­zicht van het onbekende. Toch doet ons chris­te­lijk geloof ons beseffen dat we niet alleen zijn, want God woont in ons, met ons en onder ons: in onze ge­zin­nen, onze buurten, onze werk­plekken en scholen, in de ste­den waar we wonen.

Ver­trek­ken

Net als Abraham “ver­trek­ken” alle echt­ge­no­ten en echt­ge­notes van hun eigen land op het moment dat ze, in ant­woord op de roe­ping tot echte­lijke liefde, besluiten zich zon­der terug­hou­dend­heid aan elkaar over te geven. Verloofd wor­den betekent al dat je je land verlaat, want het roept je op om samen de weg te bewan­de­len die naar het huwe­lijk leidt. Ver­schil­lende situaties in het leven, het verstrijken van de tijd, de komst van kin­de­ren, werk en ziekte; allemaal dagen ze koppels uit om hun toe­wij­ding aan elkaar opnieuw te omarmen, vaste ge­woon­ten, zeker­he­den en vei­lig­heid achter te laten en op weg te gaan naar het land dat God belooft: twee in Christus te zijn, twee in één. Je leven wordt een enkel leven; je wordt een ‘wij’ in liefde­volle ge­meen­schap met Jezus, levend en aanwe­zig op elk moment van je bestaan. God staat altijd aan je zijde; hij houdt onvoor­waar­de­lijk van je. Je bent niet alleen!

Kin­de­ren

Beste echt­ge­no­ten, weet dat uw kin­de­ren - vooral de jon­gere - u aan­dach­tig in de gaten hou­den; in jou zoeken ze de tekenen van een sterke en betrouw­ba­re liefde. “Hoe be­lang­rijk is het voor jonge mensen om met eigen ogen de liefde van Christus te zien, levend en aanwe­zig in de liefde van echt­ge­no­ten, die door de reali­teit van hun leven getuigen dat liefde voor altijd moge­lijk is!” ^[1] Kin­de­ren zijn altijd een geschenk; ze ver­an­de­ren de ge­schie­de­nis van elk gezin. Ze zijn dors­tig naar liefde, dank­baar­heid, ach­ting en ver­trouwen. Een ‘ouder’ zijn roept ertoe op om aan uw kin­de­ren de vreugde door te geven te beseffen dat zij Gods kin­de­ren zijn, kin­de­ren van een Vader die hen altijd teder heeft liefgehad en hen elke nieuwe dag bij de hand neemt. Als ze dit leren, zullen uw kin­de­ren groeien in geloof en ver­trouwen in God.

Opvoe­ding

Na­tuur­lijk is het opvoe­den van kin­de­ren geen ge­mak­ke­lijke taak. Maar laten we niet vergeten dat ze ons ook ‘opvoe­den’. Het gezin blijft de primaire omge­ving waar het onder­wijs plaats­vindt, door middel van kleine gebaren die spreken­der zijn dan woor­den. Opvoe­den is vooral het groei­pro­ces be­ge­lei­den, op veel ver­schil­lende manieren aanwe­zig zijn voor kin­de­ren, hen helpen beseffen dat ze altijd op hun ouders kunnen rekenen. Een opvoe­der is iemand die anderen spi­ri­tu­eel ‘geboren laat wor­den’ en vooral per­soon­lijk betrokken raakt bij hun groei. Voor ouders is het be­lang­rijk om met kin­de­ren om te gaan met een autori­teit die met de dag groeit. Kin­de­ren hebben een gevoel van vei­lig­heid nodig waardoor ze ver­trouwen kunnen hebben in jou en in de schoon­heid van jullie leven samen, en in de zeker­heid dat ze nooit alleen zullen zijn, wat er ook op hun pad komt.

Missie

Zoals ik al heb opgemerkt, wor­den we ons steeds meer bewust van de iden­ti­teit en de missie van de leken in de kerk en in de samen­le­ving. Je hebt de missie om de samen­le­ving te transformeren door je aanwe­zig­heid op de werk­plek en ervoor te zorgen dat reke­ning wordt gehou­den met de behoeften van ge­zin­nen. Ook echtparen zou­den door hun ini­tia­tie­ven en creativi­teit het voor­touw moeten nemen (primair) ^[2] in hun pa­ro­chi­ale en dio­ce­sane ge­meen­schap, als uitdruk­king van de comple­mentari­teit van cha­risma's en roe­pingen in dienst van de ker­ke­lijke ge­meen­schap. Dit geldt in het bij­zon­der voor die echtparen die, samen met de her­ders van de Kerk, “zij aan zij lopen met andere ge­zin­nen, om de zwakkeren te helpen, om te ver­kon­di­gen dat Christus, zelfs in moei­lijk­he­den, altijd voor hen aanwe­zig is”. ^[3]

Fun­da­men­tele cel

Daarom moe­dig ik jullie aan, beste echtparen, om actief te zijn in de Kerk, vooral in haar pas­to­rale zorg voor ge­zin­nen. “Gedeelde verant­woor­de­lijk­heid voor haar missie vereist dat echtparen en gewijde be­die­naren, vooral bis­schop­pen, op een vrucht­ba­re manier samen­wer­ken bij de zorg en het toe­zicht op de huis­kerken.” ^[4] Vergeet nooit dat het gezin de ‘fun­da­men­tele cel van de samen­le­ving’ is (Evangelii Gaudium, 66). Het huwe­lijk is een be­lang­rijk onder­deel van het project om de ‘cultuur van ont­moe­ting’ op te bouwen (Fratelli Tutti, 216). Ge­zin­nen wor­den dus ge­roe­pen om gene­ra­ties te overbruggen door de waar­den door te geven die de ware men­se­lijk­heid vormen. Er is nieuwe creativi­teit nodig om, ondanks de uit­dagingen van vandaag, uitdruk­king te geven aan de waar­den die ons als volk vormen, zowel in onze samen­le­vingen als in de Kerk, het Volk van God.

Bootje

Het huwe­lijk, als een roe­ping, roept je op om een ​​klein bootje - zwaaiend maar stevig, dankzij de reali­teit van het sacra­ment - ​​over een soms stor­mach­tige zee te sturen. Hoe vaak wil je niet zeggen, of beter nog, uitroepen, zoals de apos­te­len: “Meester, raakt het u niet dat we ver­gaan?” (Mc 4:38). Laten we echter nooit vergeten dat Jezus op grond van het sacra­ment van het huwe­lijk aanwe­zig is in die boot; hij is bezorgd om je en hij blijft aan je zijde te mid­den van de storm. In een andere passage uit het evan­ge­lie, terwijl ze met moeite roei­den, zagen de dis­ci­pe­len Jezus op het water naar hen toe komen en ver­wel­kom­den hem in hun boot. Telkens als je wordt geteisterd door harde wind en storm, doe dan het­zelfde: verwelkom Jezus in je boot, want voor een keer klom hij “bij hen in de boot en de wind ging liggen” (Mc 6:51). Het is be­lang­rijk dat je samen je ogen op Jezus gericht houdt. Alleen op deze manier zul je vrede vin­den, con­flic­ten over­win­nen en oplos­singen vin­den voor veel van je problemen. Die problemen zullen na­tuur­lijk niet ver­dwij­nen, maar je zult ze wel vanuit een ander per­spec­tief kunnen zien.

Alleen door jezelf in de han­den van de Heer over te geven, kun je doen wat onmoge­lijk lijkt. Erken uw eigen zwak­heid en mach­te­loos­heid tegen­over zoveel situaties om u heen, maar wees er tege­lijker­tijd zeker van dat de kracht van Christus zich zo zal manifes­te­ren in uw zwak­heid (vgl. 2 Kor 12:9). Juist mid­den in de storm leer­den de apos­te­len het koning­schap en de god­de­lijk­heid van Jezus kennen en leer­den ze op hem te ver­trouwen.

Lockdown

Met deze bijbelpassages in gedachten wil ik nu stil­staan ​​bij enkele van de moei­lijk­he­den en kansen die ge­zin­nen hebben ervaren tij­dens de hui­dige pandemie. Zo heeft de lockdown ervoor gezorgd dat er meer tijd was om samen te zijn, en dit bleek een unieke kans om de com­mu­ni­ca­tie binnen ge­zin­nen te ver­ster­ken. Uiter­aard vraagt ​​dit een bij­zon­dere oefe­ning van geduld. Het valt niet mee om de hele dag bij elkaar te zijn, als ie­der­een in het­zelfde huis moet werken, stu­de­ren, recreëren en uitrusten. Laat de vermoeid­heid niet de over­hand krijgen: moge de kracht van liefde je in staat stellen om meer naar anderen te kijken - naar je partner, naar je kin­de­ren - dan naar je eigen behoeften en zorgen. Laat me je her­in­ne­ren aan wat ik zei in Amoris Laetitia (vgl. nrs. 90-119), geïnspireerd door de hymne van de heilige Paulus aan lief­da­dig­heid (vgl. 1 Kor 13:1-3). Smeek om het geschenk van liefde van de Heilige Familie en herlees Paulus’ vie­ring van de naasten­liefde, zodat het je beslis­singen en je daden kan in­spi­re­ren (vgl. Rom 8:15; Gal 4:6).

Alsjeblieft, bedankt, sorry

Op deze manier zal de tijd die je samen door­brengt, verre van een boetedoe­ning zijn, een toevluchtsoord te mid­den van de stormen wor­den. Moge elk gezin een plaats van accep­ta­tie en begrip zijn. Denk aan het advies dat ik je gaf over het belang van die drie kleine woor­den: “alsjeblieft, bedankt, sorry”. ^[5] Na elke ruzie, “laat de dag niet ein­digen zon­der vrede te sluiten”. ^[6] Schaam je niet om samen voor Jezus te knielen in de Eucha­ris­tie, om een ​​paar momenten van vrede te vin­den en elkaar met teder­heid en goed­heid aan te kijken. Of als een van jullie een beetje boos is, pak hem of haar dan bij de hand en for­ceer een medeplich­tige glim­lach. U kunt ook elke avond samen een kort gebed opzeggen voordat u naar bed gaat, met Jezus aan uw zijde.

Voor som­mi­ge stellen waren de ge­dwon­gen levens­om­stan­dig­heden tij­dens de qua­ran­tai­ne bij­zon­der moei­lijk. Reeds bestaande problemen wer­den verer­gerd, waardoor con­flic­ten ontston­den die in som­mi­ge gevallen bijna ondraaglijk wer­den. Velen hebben zelfs het ver­bre­ken van een relatie mee­ge­maakt die te maken had met een crisis waar ze moei­lijk of onmoge­lijk mee om kon­den gaan. Ik zou ook willen dat ze mijn nabij­heid en mijn genegen­heid voelen.

Blijf bid­den

Het stuklopen van een huwe­lijk veroor­zaakt immens lij­den, omdat veel hoop is vervlogen, en mis­ver­stan­den kunnen lei­den tot ruzies en pijn die niet ge­mak­ke­lijk te genezen zijn. Kin­de­ren moeten uit­ein­delijk de pijn lij­den dat hun ouders niet meer samen zijn. Blijf daarom hulp zoeken, zodat u con­flic­ten kunt over­win­nen en nog meer pijn voor u en uw kin­de­ren kunt voor­ko­men. De Heer Jezus, in zijn onein­dige barm­har­tig­heid, zal je in­spi­re­ren om door te gaan te mid­den van je vele moei­lijk­he­den en verdriet. Blijf bid­den om zijn hulp en zoek in hem een ​​toevluchtsoord en een licht voor onderweg. Ontdek ook in uw ge­meen­schappen een “huis van de Vader, waar plaats is voor ie­der­een, met al hun problemen” (Evangelii Gaudium, 47).

Elke wond heelt

Onthoud ook dat ver­ge­ving elke wond heelt. Weder­zijdse ver­ge­ving is de vrucht van een inner­lijke vastbera­den­heid die tot rijp­heid komt in gebed, in onze relatie met God. Het is een geschenk dat voort­komt uit de genade die Christus op echtparen heeft uitgestort wanneer zij zich tot hem wen­den en hem toestaan te han­de­len. Christus ‘woont’ in uw huwe­lijk en hij wacht altijd op u om uw hart voor hem te openen, zodat hij u kan onder­steunen, zoals hij deed met de dis­ci­pe­len in de boot, door de kracht van zijn liefde. Onze men­se­lijke liefde is zwak; het heeft de kracht van Jezus’ trouwe liefde nodig. Met hem kun je echt je “huis op de rots” bouwen (Mt 7:24).

Verloof­den

Hier zou ik een woord willen richten tot jonge mensen die zich voor­be­rei­den op het huwe­lijk. Zelfs vóór de pandemie was het voor verloofde stellen niet ge­mak­ke­lijk om hun toe­komst te plannen, van­wege de moei­lijk­heid om een ​​stabiele baan te vin­den. Nu de arbeids­markt nog onzeker­der is, dring ik er bij verloofde paren op aan om zich niet ont­moe­digd te voelen, maar de ‘creatieve moed’ te hebben van de heilige Jozef, wiens nage­dach­te­nis ik in dit aan hem opgedragen jaar wilde eren. Vertrouw op uw weg naar het huwe­lijk altijd op Gods voor­zienig­heid, hoe beperkt uw mid­de­len ook zijn, aangezien “soms moei­lijk­he­den mid­de­len kunnen opleveren waar­van we niet eens dachten dat we ze had­den” (Patris Corde, 5). Aarzel niet om te ver­trouwen op uw familie en vrien­den, op de ker­ke­lijke ge­meen­schap, op uw pa­ro­chie, om u te helpen bij de voor­be­rei­ding op het huwe­lijk en het ge­zins­le­ven door te leren van degenen die al gevor­derd zijn op het pad dat u nu inslaat.

Groot­ou­ders

Alvorens af te sluiten, zou ik de groot­ou­ders willen begroeten, die tij­dens de lockdown hun klein­kin­de­ren niet kon­den zien of tijd met hen kon­den door­bren­gen, en al die ouderen die zich in die maan­den geïso­leerd en alleen voel­den. Ge­zin­nen hebben groot­ou­ders hard nodig, want zij zijn de levende her­in­ne­ring van de mens­heid, een her­in­ne­ring die “kan helpen een meer humane en gastvrije wereld op te bouwen”. ^[7]

Sint Jozef

Moge Sint Jozef in alle ge­zin­nen een creatieve moed in­spi­re­ren, zo essentieel in deze tij­den van his­to­rische ver­an­de­ring. Moge Onze Lieve Vrouw u helpen om in uw huwe­lijksleven de cultuur van ont­moe­ting te bevor­de­ren die we zo dringend nodig hebben om de problemen en moei­lijk­he­den van vandaag het hoofd te bie­den. Geen enkele moei­lijk­heid kan de vreugde weg­ne­men van degenen die weten dat ze altijd met de Heer aan hun zijde wan­de­len. Beleef je roe­ping met en­thou­sias­me. Sta nooit toe dat uw gezichten droevig of somber wor­den; je man of vrouw heeft je glim­lach nodig. Uw kin­de­ren hebben uw aan­moe­di­gende blikken nodig. Uw pries­ters en andere families hebben uw aanwe­zig­heid en uw vreugde nodig: de vreugde die van de Heer komt!

Ik groet jullie allemaal met genegen­heid en ik moe­dig jullie aan om de missie die Jezus ons heeft toe­ver­trouwd uit te voeren, volhar­dend in gebed en in “het breken van het brood” (Han­de­lin­gen 2:42).

En vergeet alstublieft niet voor mij te bid­den, zoals ik dage­lijks voor u bid.

Broe­der­lijk,

+ Paus Fran­cis­cus

Rome, Sint-Jan van Lateranen, 26 de­cem­ber 2021, Feest van de Heilige Familie